Bebeklerde en sık rastlanan alerji türü inek sütü alerjisidir. 'İnek sütü proteini alerjisi'ni çoğu anne-baba bilmiyor, ilk bebek tecrübesi yaşıyorlarsa ya da çevrelerinde bu alerjiyi deneyimlemiş aileler yoksa haberdar olma oranları da düşük oluyor.Hatta bu alerji teşhisini bazen doktorlar bile koymakta geç kalabiliyor. Neyseki biz çok şanslıydık ve doktorumuz tarafından hemen uyarıldık. İnek sütü içindeki proteine karşı vücutta gelişen tepkilere 'inek sütü proteini alerjisi' deniyor. Bu alerji inek sütünün bebeğe direkt verilmesi ile olabileceği gibi, anne sütü ile beslenen bebeklerde annenin diyetindeki inek sütü içeren gıdaların bebeğe emzirme yolu ile geçmesi sonucu da ortaya çıkabiliyor. Aynı zamanda çoğu hazır mama da inek sütü proteinleri içermesi sebebiyle de mama ile beslenen bebeklerde de alerji görülebiliyor. Peki bebeğimizde inek sütü allerjisi olup olmadığını nasıl anlayacağız?
Alerjinin en belli başlı belirtileri;
İnek sütü allerjisinin belirtileri
bebeğe göre ve alerjinin ağırlık derecesine göre değişiklik gösterebiliyor.
Bazı bebeklerde birden fazla belirti görülürken bazılarında sadece bir belirti
görülebiliyor.
- beslenme sonrasında kusmalar ve buna
bağlı olarak kilo alamama
- kanlı ve sümüksü dışkılama ve bazen
ishal, bazen de kabızlık
- ciltte egzama tarzında kızarık ve
kaşıntılı deri döküntüleri
- Aşırı ağlama ve ciddi gaz sancısı
- Geçmeyen bir hışıltı, öksürük ve burun
tıkanıklığı
- Tekrar eden bronşit ve/ veya
bronşiolit atakları
- Anafilaksi çok nadir görülür, inek
sütü proteini alımından hemen sonra ( en geç 1 saat içinde) gelişir. Yüzde, dil
ve ağızda şişme, solunum yollarında gelişen ödeme bağlı olarak ortaya çıkan
nefes almada güçlük ve tansiyonda düşme ile birlikte görülen bir şok
tablosudur. Hemen tedavi edilmezse ölümcül olabilir.
Anneler, bebeğinizde bu belirtilerden en
az biri ya da birkaçı görülüyorsa, ' anne sütü ishal yapmıştır, zaten gazlı bir
bebek, ayakları üşüdüğü için mi gazı var, mama kabız yapmış olabilir, çok
yediği için kusuyor, gibi düşünceler yerine inek sütü proteini alerjisi olma
ihtimalini göz önünde bulundurmak ve doktorunuza danışmakta fayda var.
Oğlum Kaan'da bu belirtilerden kanlı ve sümüksü dışkılama ve ciltte egzama tarzında kızarıklıklar oluşmaya başladı. Önce deride kuruluk ve hafif kızarıklıklar oluştu, ne kadar nemlendirici sürsemde ciltteki kuruluk ve kızarıklık geçmedi, cildi pul pul oldu ve boyun, kulak arkası ve ense bölgesinde egzama tarzında kızarıklık oluştu. Sonrasında yeşil, sümüksü dışkılama başladı ve en son dışkıda kılcal kanamalar görünce soluğu doktorumuzda aldık.
Oğlum Kaan'da bu belirtilerden kanlı ve sümüksü dışkılama ve ciltte egzama tarzında kızarıklıklar oluşmaya başladı. Önce deride kuruluk ve hafif kızarıklıklar oluştu, ne kadar nemlendirici sürsemde ciltteki kuruluk ve kızarıklık geçmedi, cildi pul pul oldu ve boyun, kulak arkası ve ense bölgesinde egzama tarzında kızarıklık oluştu. Sonrasında yeşil, sümüksü dışkılama başladı ve en son dışkıda kılcal kanamalar görünce soluğu doktorumuzda aldık.
Tanı yöntemleri
İnek sütü alerjisinin tanı yönteminin
başında bebekteki belirtiler ile inek sütü arasındaki bağlantı aile ile
görüşülerek sorgulanıyor ve ailedeki alerji geçmişi araştırılıyor.Kaan'daki
belirtiler sonucu doktorumuzun bize ilk sorduğu ailede herhangi bir alerjik
birey olup olmadığıydı ve malesef eşim ve ben çeşitli alerjilere sahip
bireylerdik, bu durumda bebeğin alerjik olması çok da kaçınılmaz bir sonuç
değildi.
Fiziki muayene bulguları ve aileden
alınan bilgiler doğrultusunda inek sütü alerjisinden şüphelenilen bebeklerde
daha ileri tanı yöntemlerine gidiliyor. O kadar küçük çocuklara deri testi
uygulanamıyor, bu yaş grubunda en çok başvurulan yöntem ise eliminasyon/deneme
yanılma denilen bir yöntem. İnek sütü ve inek sütü içeren gıdalar bir süre
bebeğe verilmiyor ve bu süre içerisinde mevcut belirtilerin geçmesi bekleniyor,
belirtiler geçtikten sonra inek sütü tekrar deneniyor ve belirtilerin tekrar
ortaya çıkması inek sütü alerjisini destekliyor.
Peki ne yapılmalı ?
Sadece anne sütü ile beslenen
bebeklerde, annenin tükettiği süt ve süt ürünleri emzirme yolu ile bebeğe
geçerek alerjiye sebep oluyor, bu yüzden anne sütü ile beslenmeye devam
edilebilmesi için annenin diyetinden süt ve süt ürünlerinin tamamen
çıkartılması gerekiyor. Sadece mamayla beslenen bebeklerde ise yüksek miktarda
süt proteini içerdiği için standart mamaların kesinlikle verilmemesi, inek sütü
proteini içermeyen özel mamaların tercih edilmesi gerekiyor. Bu özel mamalar da
kendi içinde farklılık gösteriyor örneğin soya bazlı mamalar, inek sütüne
alerjisi olan bazı bebeklerde soya proteinine karşı da alerji gelişebiliyor, bu
yüzden önce doktorunuza danışarak, doktorunuzun yönlendirmesi ile bebeğinize en
uygun mamayı kullanabilirsiniz.
Kaan anne sütü ile besleniyordu ve inek
sütü içeren gıdalar emzirme yolu ile oğluma geçiyordu. Alerjiden emin olmak
için doktorum eliminasyon yöntemini kullanarak diyetimden süt ve tüm süt
ürünlerini çıkarmamı istedi. Öncelikle süt ve süt ürünlerini ve süt
ürünlerini içeren gıdaları diyetimden çıkarmıştım fakat Kaan’daki belirtiler
malesef devam ediyordu. Cildindeki kızarıklık ve özellikle de yeşil, sümüksü
kaka devam ediyordu. Sürekli kakasını kontrol eder olmuştuk, yeşil kakalar ve
kakadaki kılcal kanamalar kabusumuz olmuştu. Artık her gün ne yiyorsam ve
özellikle ne yedikten sonra Kaan’daki belirtiler artıyorsa onları not etmeye
başladım ve doktorumla konuşarak alerjiye sebep olabilecek o gıdaları da
diyetimden çıkardık. Çok sıkı bir diyete başlamıştım süt ve süt ürünlerine ek
olarak yumurta, dana eti, balık, tavuk, domates, roka, çerez gurubu, çikolata,
kuru kayısı,incir,üzüm gibi besinleri de tüketmiyordum. Dışarıya çıktığımda
yiyecek birşey bulmakta zorlanıyordum. Lohusaydım, emziriyordum, canım
inanılmaz tatlı istiyordu ama tatlı yiyemiyordum !!! Arkadaşlarım çikolatalı sufleleri,
baklavaları,sütlü tatlları yerken, kaymaksız cevizsiz kabak tatlısıyla
avunuyordum. Aşure ise evimizin baş tacı haline gelmişti, daha bitmeden yenisi
yapılıyordu. Bu sıkı diyetle birlikte, Kaan’ın vücüdundaki tüm kızarıklıklar
geçmiş, egzaması kalmamış ve kakası da normale dönmüştü :)
Dikkat!
Süt birçok hazır gıda maddesinin içinde
bulunuyor, bu yüzden market alışverişinde aldığınız her ürünün etiketini
mutlaka dikkatlice okuyun.
Alerji ne zaman biter ?
İnek sütü alerjisi saptanan bir bebeğe
doktorunuzun belirlediği süre boyunca inek sütü içeren gıdalar ve inek sütü
bazlı mamalar verilmezken özel mamalar ile beslenmesi destekleniyor. Bu süre
sonunda inek sütü tekrar deneniyor ve belirtilerin ortaya çıkıp çıkmadığı
gözleniyor.İnek sütünü tolere etmeye başlama süresi her bebeğe göre
değişiklik gösteriyor. Alerji 6 ayda da geçebilirken, 3 yaşına kadar da
sürebiliyor. Alerji saptanan bebekte inek sütü diyetten ne kadar
çıkartılabilirse, inek sütüne tolerans gelişmesi ve iyileşme süresi de bir o
kadar hızlı oluyor.
Ben
Kaan 5 aylık olduğunda yavaş yavaş diyetten çıkardığım gıdaları denemeye
başladım. Aynı gün içerisinde sadece 1 gıdayı deniyor, örneğin o gün sabah
kalvaltıda yumurtayı denediysem, günün geri kalanında diyetime devam ediyordum.
Süt ve süt ürünlerini en sona bırakarak gün aşırı diyetimdeki tüm gıdaları
denedim ve Kaan 6 aylık olduğunda artık herşeyi yiyebiliyordum, belirtiler bir
daha ortaya çıkmamış ve alerjimiz tamamen geçmişti.:)
Bu alerjiyi yaşamış ve yaşayan tüm
annelere geçmiş olsun diyor ve sabır diliyorum...
;) Baba der ki : Öncelikle
Geçiyor! bu bir süreç, ama bu süreç tükettiğimiz birçok şeyde inek sütü
olduğunu öğretti bana. Bu zaman zarfında duyduğum en ilginç ve bence en doğru
söz Gastroenterolog olan bir Profesorden ; ‘Kakalara Özgürlük !’
Baba'nin da yorumlari sahane valla :) ucundan tutmus en azindan ;)
YanıtlaSilMusadenızle yazınızı sut proteını alerjısı grubunda paylastım.kalemınıze saglık
YanıtlaSilÇok teşekkür ederim Candan Hanım ;)
SilLinkı kaldırmak durumunda kaldım ben keyıfle okudum ancak cok tesekkurler
YanıtlaSilSizinle gorusmek isterim. Aynı sorunlar benim kızım da da var.Ne yesem kızına dokunuyor.
YanıtlaSil