13 Ocak 2014

İnek Sütü Alerjisi



Bebeklerde en sık rastlanan alerji türü inek sütü alerjisidir. 'İnek sütü proteini alerjisi'ni çoğu anne-baba bilmiyor, ilk bebek tecrübesi yaşıyorlarsa ya da çevrelerinde bu alerjiyi deneyimlemiş aileler yoksa  haberdar olma oranları da düşük oluyor.Hatta bu alerji teşhisini bazen doktorlar bile koymakta geç kalabiliyor. Neyseki biz çok şanslıydık ve doktorumuz tarafından hemen uyarıldık. İnek sütü içindeki proteine karşı vücutta gelişen tepkilere 'inek sütü proteini alerjisi' deniyor. Bu alerji inek sütünün bebeğe direkt verilmesi ile olabileceği gibi, anne sütü ile beslenen bebeklerde annenin diyetindeki inek sütü içeren gıdaların bebeğe emzirme yolu ile geçmesi sonucu da ortaya çıkabiliyor. Aynı zamanda çoğu hazır mama da inek sütü proteinleri içermesi sebebiyle de mama ile beslenen bebeklerde de alerji görülebiliyor. Peki bebeğimizde inek sütü allerjisi olup olmadığını nasıl anlayacağız?



Alerjinin en belli başlı belirtileri;  



İnek sütü allerjisinin belirtileri bebeğe göre ve alerjinin ağırlık derecesine göre değişiklik gösterebiliyor. Bazı bebeklerde birden fazla belirti görülürken bazılarında sadece bir belirti görülebiliyor.





- beslenme sonrasında kusmalar ve buna bağlı olarak kilo alamama
- kanlı ve sümüksü dışkılama ve bazen ishal, bazen de kabızlık 
- ciltte egzama tarzında kızarık ve kaşıntılı deri döküntüleri 
- Aşırı ağlama ve ciddi gaz sancısı
- Geçmeyen bir hışıltı, öksürük ve burun tıkanıklığı
- Tekrar eden bronşit ve/ veya bronşiolit atakları
- Anafilaksi çok nadir görülür, inek sütü proteini alımından hemen sonra ( en geç 1 saat içinde) gelişir. Yüzde, dil ve ağızda şişme, solunum yollarında gelişen ödeme bağlı olarak ortaya çıkan nefes almada güçlük ve tansiyonda düşme ile birlikte görülen bir şok tablosudur. Hemen tedavi edilmezse ölümcül olabilir.


Anneler, bebeğinizde bu belirtilerden en az biri ya da birkaçı görülüyorsa, ' anne sütü ishal yapmıştır, zaten gazlı bir bebek, ayakları üşüdüğü için mi gazı var, mama kabız yapmış olabilir, çok yediği için kusuyor, gibi düşünceler yerine inek sütü proteini alerjisi olma ihtimalini göz önünde bulundurmak ve doktorunuza danışmakta fayda var.

Oğlum Kaan'da bu belirtilerden kanlı ve sümüksü dışkılama ve ciltte egzama tarzında kızarıklıklar oluşmaya başladı. Önce deride kuruluk ve hafif kızarıklıklar oluştu, ne kadar nemlendirici sürsemde ciltteki kuruluk ve kızarıklık geçmedi, cildi pul pul oldu ve boyun, kulak arkası ve ense bölgesinde egzama tarzında kızarıklık oluştu. Sonrasında yeşil, sümüksü dışkılama başladı ve en son dışkıda kılcal kanamalar görünce soluğu doktorumuzda aldık.


Tanı yöntemleri


İnek sütü alerjisinin tanı yönteminin başında bebekteki belirtiler ile inek sütü arasındaki bağlantı aile ile görüşülerek sorgulanıyor ve ailedeki alerji geçmişi araştırılıyor.Kaan'daki belirtiler sonucu doktorumuzun bize ilk sorduğu ailede herhangi bir alerjik birey olup olmadığıydı ve malesef eşim ve ben çeşitli alerjilere sahip bireylerdik, bu durumda bebeğin alerjik olması çok da kaçınılmaz bir sonuç değildi.
Fiziki muayene bulguları ve aileden alınan bilgiler doğrultusunda inek sütü alerjisinden şüphelenilen bebeklerde daha ileri tanı yöntemlerine gidiliyor. O kadar küçük çocuklara deri testi uygulanamıyor, bu yaş grubunda en çok başvurulan yöntem ise eliminasyon/deneme yanılma denilen bir yöntem. İnek sütü ve inek sütü içeren gıdalar bir süre bebeğe verilmiyor ve bu süre içerisinde mevcut belirtilerin geçmesi bekleniyor, belirtiler geçtikten sonra inek sütü tekrar deneniyor ve belirtilerin tekrar ortaya çıkması inek sütü alerjisini destekliyor.


Peki ne yapılmalı ?


Sadece anne sütü ile beslenen bebeklerde, annenin tükettiği süt ve süt ürünleri emzirme yolu ile bebeğe geçerek alerjiye sebep oluyor, bu yüzden anne sütü ile beslenmeye devam edilebilmesi için annenin diyetinden süt ve süt ürünlerinin tamamen çıkartılması gerekiyor. Sadece mamayla beslenen bebeklerde ise yüksek miktarda süt proteini içerdiği için standart mamaların kesinlikle verilmemesi, inek sütü proteini içermeyen özel mamaların tercih edilmesi gerekiyor. Bu özel mamalar da kendi içinde farklılık gösteriyor örneğin soya bazlı mamalar, inek sütüne alerjisi olan bazı bebeklerde soya proteinine karşı da alerji gelişebiliyor, bu yüzden önce doktorunuza danışarak, doktorunuzun yönlendirmesi ile bebeğinize en uygun mamayı kullanabilirsiniz.


Kaan anne sütü ile besleniyordu ve inek sütü içeren gıdalar emzirme yolu ile oğluma geçiyordu. Alerjiden emin olmak için doktorum eliminasyon yöntemini kullanarak diyetimden süt ve tüm süt ürünlerini çıkarmamı istedi. Öncelikle süt ve süt ürünlerini ve süt ürünlerini içeren gıdaları diyetimden çıkarmıştım fakat Kaan’daki belirtiler malesef devam ediyordu. Cildindeki kızarıklık ve özellikle de yeşil, sümüksü kaka devam ediyordu. Sürekli kakasını kontrol eder olmuştuk, yeşil kakalar ve kakadaki kılcal kanamalar kabusumuz olmuştu. Artık her gün ne yiyorsam ve özellikle ne yedikten sonra Kaan’daki belirtiler artıyorsa onları not etmeye başladım ve doktorumla konuşarak alerjiye sebep olabilecek o gıdaları da diyetimden çıkardık. Çok sıkı bir diyete başlamıştım süt ve süt ürünlerine ek olarak yumurta, dana eti, balık, tavuk, domates, roka, çerez gurubu, çikolata, kuru kayısı,incir,üzüm gibi besinleri de tüketmiyordum. Dışarıya çıktığımda yiyecek birşey bulmakta zorlanıyordum. Lohusaydım, emziriyordum, canım inanılmaz tatlı istiyordu ama tatlı yiyemiyordum !!!  Arkadaşlarım çikolatalı sufleleri, baklavaları,sütlü tatlları yerken, kaymaksız cevizsiz kabak tatlısıyla avunuyordum.  Aşure ise evimizin baş tacı haline gelmişti, daha bitmeden yenisi yapılıyordu. Bu sıkı diyetle birlikte, Kaan’ın vücüdundaki tüm kızarıklıklar geçmiş, egzaması kalmamış ve kakası da normale dönmüştü :)



Dikkat!

Süt birçok hazır gıda maddesinin içinde bulunuyor, bu yüzden market alışverişinde aldığınız her ürünün etiketini mutlaka dikkatlice okuyun.


Alerji ne zaman biter ? 


İnek sütü alerjisi saptanan bir bebeğe doktorunuzun belirlediği süre boyunca inek sütü içeren gıdalar ve inek sütü bazlı mamalar verilmezken özel mamalar ile beslenmesi destekleniyor. Bu süre sonunda inek sütü tekrar deneniyor ve belirtilerin ortaya çıkıp çıkmadığı gözleniyor.İnek  sütünü tolere etmeye başlama süresi her bebeğe göre değişiklik gösteriyor. Alerji 6 ayda da geçebilirken, 3 yaşına kadar da sürebiliyor. Alerji saptanan bebekte inek sütü diyetten ne kadar çıkartılabilirse, inek sütüne tolerans gelişmesi ve iyileşme süresi de bir o kadar hızlı oluyor.

Ben  Kaan 5 aylık olduğunda yavaş yavaş diyetten çıkardığım gıdaları denemeye başladım. Aynı gün içerisinde sadece 1 gıdayı deniyor, örneğin o gün sabah kalvaltıda yumurtayı denediysem, günün geri kalanında diyetime devam ediyordum. Süt ve süt ürünlerini en sona bırakarak gün aşırı diyetimdeki tüm gıdaları denedim ve Kaan 6 aylık olduğunda artık herşeyi yiyebiliyordum, belirtiler bir daha ortaya çıkmamış ve alerjimiz tamamen geçmişti.:)

Bu alerjiyi yaşamış ve yaşayan tüm annelere geçmiş olsun diyor ve sabır diliyorum...



;) Baba der ki : Öncelikle Geçiyor! bu bir süreç, ama bu süreç tükettiğimiz birçok şeyde inek sütü olduğunu öğretti bana. Bu zaman zarfında duyduğum en ilginç ve bence en doğru söz Gastroenterolog olan bir Profesorden ; ‘Kakalara Özgürlük !’

5 yorum:

  1. Baba'nin da yorumlari sahane valla :) ucundan tutmus en azindan ;)

    YanıtlaSil
  2. Musadenızle yazınızı sut proteını alerjısı grubunda paylastım.kalemınıze saglık

    YanıtlaSil
  3. Linkı kaldırmak durumunda kaldım ben keyıfle okudum ancak cok tesekkurler

    YanıtlaSil
  4. Sizinle gorusmek isterim. Aynı sorunlar benim kızım da da var.Ne yesem kızına dokunuyor.

    YanıtlaSil